Als je de nieuwsknop kan uitschakelen, lijkt het soms alleen een nare droom. We zijn anderhalf jaar verder en ik kan nog altijd niet geloven wat er door de wereld is getrokken. Een onzichtbaar virus dat alles veranderd heeft. Soms tijdelijk, maar soms ook voor altijd.

Ik zou pagina’s kunnen volschrijven over hoe er op hoger niveau met deze crisis is omgegaan. Of hoe iedereen plots agent was en sociale contacten naar crimineel niveau klommen. Daar gaat het niet over. Bijzonder interessant, maar ik wil vooral aan introspectie doen. Never waiste a good crisis zegt het spreekwoord, ook niet voor jezelf.

De rust was bij momenten heerlijk, de ingeperkte vrijheid beklemmend. De angst verlammend, het gebrek aan perspectief versmachtend. Maar het heeft wel tot nadenken gestemd, en nog.

Ik zit hier mijn eigen lessen even op een rij. Het zijn er nog meer en tegelijk ook minder. Maar dit komt toch echt wel bovendrijven na anderhalf jaar pandemie.

  • Ik ben introverter dan ik dacht

Ik ben al heel mijn leven een tafelspringer. Toch als er een podium aan te pas komt. Ik manifesteer mezelf graag in groep en ben eerder een leiderstype dan een volger. Classic extravert wordt daar meestal aan gekoppeld. Maar niets is minder waar. Het was Tom die me er het eerst op wees, dat ik eigenlijk de introvert ben van ons twee. Ik kijk als een berg op tegen feestjes met veel mensen, ik werk het allerliefst alleen aan mijn eigen bureau, ik word ongelooflijk prikkelbaar als mijn agenda te druk is en er te weinig momenten ‘thuis’ in staan. Zo kan ik nog wel even doorgaan. Ik heb tijd alleen nodig. Het is niet omdat ik energie krijg van te spreken voor duizend mensen of van op een podium te klimmen en applaus te krijgen, dat ik er ook van hou om op café te gaan. Een plek waar de muziek luider staat dan de stemmen brengt mij volledig uit balans. Het resultaat is vaak wenen, angst en stress. Dat wist ik eigenlijk al lang, maar tegelijk zie ik het pas echt dankzij corona.

  • Vrijheid in je hoofd telt dubbel

Als we thuiswerken met kleine kinderen even negeren, lukten die lockdowns eigenlijk best goed voor ons gezin. De lege weekends waren zo waardevol en we misten eigenlijk niets. Wel onze lievelingsmensen natuurlijk, maar vooral omdat we niet mochten. Al onze familie en veel vrienden wonen ver, dus het is niet alsof we die sowieso elke week zien. Maar vooral het idee dat het niet mocht, trapte op mijn adem. Het idee dat we de zee niet meer mochten proeven, benauwde me meer dan het feit dat onze tuin maar een zakdoek groot is. Ik hou van radio omdat je met een stem een hele wereld kan creëren. En daar zat de angel van corona. De wereld was ook in mijn hoofd heel erg beperkt. Omdat er compleet absurde dingen werden opgelegd die heel erg tegen mijn aard indruisten. Omdat het allemaal zo ontastbaar was. We deden het, maar er waren along the way altijd vraagtekens. Ik heb de vrijheid in mijn hoofd heel erg gemist. Een gevoel dat we ook ervaarden tijdens de ziekenhuisperiode met Rosalie. Helemaal niets kunnen plannen omdat je echt geen idee hebt hoe volgende week zal zijn. Die beperking, zonder dat daar vaak echt acties aan gekoppeld zijn, woog te zwaar. Ik wil baas zijn over mijn eigen leven, zoveel als kan. Er is nog veel ruimte voor verbetering bij mezelf, daar ben ik me door corona nog meer van bewust.

  • Leve de pauzeknop

Ik heb nooit van een volle agenda gehouden. Als kind keek ik uit naar de examenperiode, omdat alle hobby’s dan even stilvielen. Ook al deed ik die allemaal even graag, van conservatorium tot turnen, de focus op ‘alleen’ examens gaf me rust. Met een gezin van vijf kan je rennen en hollen natuurlijk niet helemaal uitsluiten, maar de ratrace van het werkend leven heeft al meer sporen nagelaten dan ik zou willen. De balans zit niet goed, maar een echte oplossing is er ook niet. Elke actie brengt slagen en verwondingen toe op een ander front. Er kunnen natuurlijk altijd knopen doorgehakt worden, maar omdat er maatschappelijk structureel zoveel fouten zitten die een individu niet opgelost krijgt, is het antwoord altijd verliezen. De geprivilegieerde mantra dat je altijd een keuze hebt, doet mijn maag ook draaien. Ik durf te zeggen dat het totale plaatje altijd ingewikkelder is dan je denkt. Geen twee situaties zijn gelijk. Maar ik heb geleerd dat ik nog vaker de pauzeknop ga indrukken. Verplichte nummers die me dagen op voorhand ongemakkelijk maken, zal ik nog vaker skippen. Ik deed het al, maar neem me voor om nog vaker nee te zeggen. Ik ben assertief genoeg, dat is geen probleem. Maar de balans tussen je eigen grenzen bewaken en je lievelingsmensen niet kwetsen is soms heel dun. Meer pauze graag, vaker en in nog kleinere dingen. Al is het maar een gestolen uurtje met mijn man, of een momentje brainless tv met mezelf, of toch langer slapen ook al wacht er een lange to-do-lijst. Meer pauze, meer gedoseerd. Bring it on.

  • Artistieke Sofie weent

Het is gek dat een pandemie de vinger op een wonde legt die eigenlijk al lang bloedt. De culturele sector is noodgedwongen stilgevallen door corona en dat drukte me met mijn neus op de feiten. Ook mijn artistieke sector ligt volledig plat. Toen Sofie nog klein was, stond alles in het teken van het podium. Ik wilde acteren, presenteren, mensen begeesteren met woorden. Ik was daar continu mee bezig. Ik snakte naar applaus, naar een soort van luide aandacht die je toch een zekere anonimiteit geeft. Op een podium kan ik alles afzetten. Daar krijg ik diepe energie die nergens anders te halen valt. Ik mis dat. God, wat mis ik dat. Door corona voelde ik dat heel erg vreten. Er hangt daar tegelijk een groot stuk schaamte over, want ik voel me ontzettend gefaald. Ik voel me niet zelden Annelies uit het Sas Van Gent in Zeeland. Ik ben geen gigantische uitblinker, maar ik kan wel dingen. Waarom bracht ik het dan niet zo ver als ik gepland had? Ik zoek naar een soort ruimte om dat stukje toch opnieuw te voeden, want het hoort bij mij. Ik hoor het podium door corona luider roepen en ik wil echt weer luisteren. Misschien heb ik nog een pandemie nodig om het echt te organiseren en in te passen, maar ooit. Weer. Echt.

  • De kern is duidelijk

De mensen waar het echt om draait, zijn de mensen die ik ook in de pandemie niet kon missen. Mijn heerlijke familie was er gelukkig altijd. Corona leerde me hoe goed wij het eigenlijk doen als gezin. Er zijn sowieso dagen dat ik mezelf achter de gordijnen zou willen verstoppen, maar de basis zit goed. We zien elkaar graag, ook na honderd dagen op elkaars lip. Er loopt veel mank in onze dagelijkse organisatie (wie durft te vragen wat we gaan eten, krijgt kletsen 😉) maar er is vooral veel liefde. Ook buiten die bubbel. We hebben lieve familie en fantastische vrienden. De echte kern, daar is geen twijfel over. Het was verplicht uit het oog, maar niet uit het hart. Ook los van levensgevaarlijke virussen vind ik dat belangrijk. Het maakt niet per se uit hoeveel je elkaar ziet. Als het altijd precies van gisteren geleden is, dan is het goed. Dankbaar voor de kern, heel dankbaar. Graag zien, is alles.

Ik zou ook nog kunnen pleiten voor gezond verstand, want dat hebben we precies ook af en toe in de frigo gezet. Ik zou willen zeggen dat ik nog meer mijn buik wil volgen, maar Rome is ook niet op één dag gebouwd. We zijn er nog niet uit, maar er is wel weer perspectief.

Ik neem de lessen mee en probeer ze niet te vergeten.

Wat heeft corona jou geleerd?