Zestien maanden hebben wij ongelooflijk crappy en veel te weinig geslapen, maar wat betekent dat? Het zijn bijna loze woorden, want chronisch slaapgebrek is verborgen. Want niemand was er al die nachten bij dat wij verschillende keren (voor korte of langere periodes) uit ons bed gejaagd werden. Meestal stond ik op voor Felix, maar Tom was natuurlijk ook heel vaak wakker. Zeker bij de ontelbare eindeloze huilbuien. Maar hij maakt geen oxycoticine aan en ik wel, dus mijn ‘natuurlijke reserve’ was net iets groter.

Dat is niet helemaal waar natuurlijk. Ik heb wel xtig keer gedacht dat ik het nu echt wel niet meer ging redden. Dat ik echt niet meer wist hoe ik mezelf wakker moest houden. Wat mijn achternaam was. Of wat ik vijf minuten geleden gedaan had. Of dat het kleinste geringste genoeg was om de traansluizen open te zetten. En ik weet hoe verschrikkelijk (gevaarlijk) het klinkt, maar elke autorit achter het stuur was een nachtmerrie.

Ik ben al een jaar weer aan het werk, na het zwangerschapsverlof aangevuld met wat ouderschapsverlof. Ik begrijp eigenlijk zelf helemaal niet hoe ik dat gedaan heb. Honderden keren heb ik gedacht dat ik het niet meer zou halen. Maar toch, je gaat altijd maar door. Omdat je geen keuze hebt. Omdat rusten ook gewoon niet meer helpt voor een probleem dat zo structureel is. Zelfs een nachtje uitbesteden, hoe goed bedoeld ook, is gewoon een plakker op een open wonde. Soms voel je je daarna zelfs nog slechter, omdat je op de een of andere manier getraind wordt in het onderbroken slapen en de cirkel even doorbroken is.

Heel veel ouders die in hetzelfde schuitje zitten, zitten met spanning te wachten op deze post. Maar ik moet slecht nieuws brengen denk ik, want ik kan niet zeggen hoe het hier vrij plots veranderd is. Ik heb geen echte truc, ik kan alleen maar zeggen wat wij gedaan hebben. Of niet gedaan. Of geprobeerd. Of waar het zeker niet aan lag.

“Het ligt zeker aan de borstvoeding” – Ik weet wat daarover gedacht en gezegd wordt en ik kan je hier spammen met wetenschappelijke artikels die uitleggen wat de link is tussen (niet) doorslapen en borstvoeding, maar ik ben er persoonlijk zelf ook vrij zeker van dat borstvoeding en het slaapprobleem van Felix niet gerelateerd zijn. Waarom niet? Ten eerste omdat Basiel na drie maanden netjes de nacht doorsliep en daarna nog meer dan vier maanden borstvoeding heeft gekregen. Maar nooit ’s nachts dus, ook niet toen hij nog exclusief borstvoeding kreeg (tot 5.5 maand). Ten tweede omdat Felix gewoon niet wakker werd van de honger. Heel af en toe kon ik hem wel troosten met een borst (praise the lord, dat waren de goeie nachten), maar neem het van mij aan, moedermelk kon de brand meestal niet blussen. De eerste maanden kon ik trouwens verder soezen terwijl hij aanlag, maar de laatste tijd had ik zoveel rugpijn (een nieuw probleempje sinds ik loop) dat ik niet meer in slaap kon vallen tijdens een voeding. Pas op, met de moed der wanhoop heeft mijn lief ook geroepen: “En als we hem nu gewoon een fles geven, misschien kunnen we dan slapen?” . Maar niet gebeurd, en ik durf er mijn hand voor in het vuur steken dat het ook niet had geholpen.

“Je moet hem gewoon laten wenen” – Daar ben ik sowieso geen voorstander van. Ik heb daar mijn persoonlijke en wetenschappelijke redenen voor, maar feit is ook dat Felix heel vaak niet getroost kon worden. Dus hem laten wenen, dat kon al snel uitmonden in twee uur intens gehuil. Dat was het soms sowieso, want met knuffelen/wandelen/borst/driehonderanderetrucjes kregen we hem gewoon niet stil. In de stilte van de nacht lijkt dat huilen ook zoveel luider. Je denkt ook aan buren, maar vooral aan een oudere broer die liefst ongestoord kan verder slapen. Dus nee, geen fan van. Nu jammert hij soms nog ’s nachts. Maar daarvoor kom ik niet uit mijn bed, soms word ik er zelfs niet van wakker. Omdat ik (onbewust) weet dat hij meestal zelf niet wakker is. Dat hij geen pijn heeft als hij ligt te jammeren, dat hij (en ik) snel weer in slaap zullen vallen.

“Je moet hem op zijn eigen kamer leggen” – Oh, maar dat hebben we geprobeerd hoor. In ons bed, in bed naast ons bed, in de kamer naast onze kamer, een verdieping hoger in zijn eigen kamer. Je hoort elke grommel minder natuurlijk bij dat laatste, maar het resultaat was meestal toch dat ik een paar keer per nacht uit mijn warme bed moest om een trap op te kruipen. Als je al zo weinig slaapt, maakt dat het gewoon erger. Half uit bed strompelen naar een bedje een meter verder, heeft gewoon net iets minder impact. En het maakte ook allemaal geen hol uit, hij sliep toch nergens. Behalve overdag trouwens: al zijn dutjes op zijn eigen kamer zonder enige huilbui. Dat maakt me nog altijd gek, waarom was dat nooit een probleem? Waarom leek hij alleen ’s nachts ‘pijn’ te hebben? Als ik probeer om een verklaring te zoeken voor al die moeilijke nachten, bots ik altijd op die dutjes. Waarom gingen die wel vanzelf?

“Hij heeft vast koemelkallergie” – Dat is een optie die heel veel mensen geoppperd hebben. Dat het hele patroon wel klopte met koemelkallergie. Maar eigenlijk heb ik daar zelf nooit in geloofd. Hij heeft zes maanden exclusief borstvoeding gekregen en ik heb in die tijd zelf relatief opgelet met koemelk. Dat zit natuurlijk in gigantisch veel dingen, maar in de pure vorm kreeg ik het zelden binnen (jeej voor amandelmelk!). En het komt al verdund binnen bij hem op die manier. Daarna heb ik er ook streng over gewaakt dat hij voor zijn eerste verjaardag niets van koemelk binnen kreeg. Dus ook geen yoghurt, kaas of room. Alleen mijn melk en groenten, proteïne en fruit. Toen ik weer eens op een breekpunt stond, had  ik eigenlijk ook te weinig energie om heel ons dieet aan te passen naar koemelkvrij. Dat zijn zo van die bergen die niet lukken als je zo moe bent. Maar kijk, mijn gevoel was juist. Want een week na de zoveelste rock bottom, begon hij plots door te slapen.

Wat hebben we dan wel gedaan? Wat heeft voor de miraculeuze ommekeer gezorgd?

1. Buisjes: Eind maart heeft hij buisjes gekregen en wij hadden verwacht onze nachten terug te krijgen. Nou, was dat even een misser. Maar eerlijk is eerlijk: het heeft de scherpste kant er wel afgehaald. Voor de buisjes waren de huilbuien soms zo hartverscheurend, hels en lang – na de buisjes was het krijsen een pak minder. Er was nog steeds (lang) huilen en duizend keer wakker worden, maar hij leek toch echt wel minder pijn te hebben. De buisjes hebben dus echt wel geholpen, al was het geen wondermiddel. Zijn linkeroor ettert trouwens alweer twee weken, dus ze doen hun werk. Hij is gevoelig voor oorontstekingen, dat zal nog wel even zo blijven.

2. Osteopaat: Ik ben zelf nogal van het sceptische type en mijn enige andere ervaring met een osteopaat was toen ik wanhopig wou bevallen en ik minder dan dertien uur nadat hij mijn lijf onder handen had genomen, Felix in mijn armen had. Dus: baat het niet, het schaadt ook niet. Veel ouders hebben het ons ook aangeraden, dus waarom niet? In de week voor onze afspraak, sliep hij al twee keer door. Dat was ongezien, maar ik ging toch. Volgens de osteopaat zat er iets vast in zijn nek, mogelijks door de razendsnelle bevalling. Feit is: na die ene behandeling bij de osteopaat heeft hij ongeveer elke nacht door geslapen.

3. Geen slaapzakje: Je doet een kind een slaapzakje aan, want je wil dat het absoluut geen kou heeft ’s nachts. Maar die van ons werd er blijkbaar niet echt gelukkig van, van dat opgesloten gevoel. Als ik zelf ooit in een slaapzak moet slapen, rits ik die ook altijd open omdat ik niet graag als een worm slaap maar moet kunnen bewegen. Felix blijkbaar ook. Een licht en heel beweegbaar slaapzakje lukt nog net, maar eigenlijk heeft hij het liefst van al niets. Ook geen deken nee, maar in dit seizoen doet een pyjama gelukkig wel het grootste werk.

4. Dut overdag inkorten: Dat is wat ik pas de laatste weken ben beginnen te doen, want een kind slaap ontzeggen vind ik op zich geen goed plan. Maar hij deed een lange dut in de voormiddag, een lange dut in de namiddag en ’s avonds was het vaak grote party. Duusd keer wakkerder dan zijn ouders, dus we mochten wel ingrijpen. Vanaf nu slaapt hij maximum drie uur overdag. Soms in 1 dut, soms in twee. Maar ook al is hij nog zalig in dromenland, ik ga hem wel wakker maken nu. Dat is twee minuten moeilijk, maar eigenlijk is hij vrij snel weer vrolijk.

5. Flesje water mee in bed: Hij heeft geen knuffelbeer, Felix heeft een flesje water. Hij sleurt het overal mee naartoe en hij drinkt heel geregeld. We leggen er nu ook eentje in zijn bed, zodat hij ’s nachts water kan drinken als hij dat wil. En tegen de ochtend is dat flesje vaak gehalveerd of nog leger. Hij is natuurlijk 17 maanden, dat is iets wat een halfjaar geleden nog veel minder een optie was. Dan zou ik water ook niet tussen een nachtvoeding laten komen, maar op deze leeftijd liggen de zaken al anders. Dat geldt trouwens ook voor het inkorten van de dut en het slaapzakje. Felix is 17 maanden, dat is geen baby meer.

Maar kort samengevat: ik heb eigenlijk geen idee waarom hij ineens is beginnen te slapen. Het was er echt super plots. Een week met om de andere dag een goede nacht, naar een week waarin ik het woord doorslapen durfde te gebruiken. Al blijf ik er zoveel mogelijk vanaf, van dat begrip. Alle vragen over doorslapen hebben me echt een beetje gekwetst het afgelopen jaar. Alsof een baby braaf moet zijn, iets wat vaak in één adem met doorslapen wordt genoemd. Nou, een baby hoort dat helemaal niet te doen. In een maatschappij waar de moeder heel snel weer op het werk verwacht wordt, duwen wij hen gewoon graag in zo’n ritme.  Uiteraard vindt iedereen een volle nacht leuker dan een halve, maar niet doorslapen is voor een baby doodnormaal. Voor een peuter ligt het al moeilijker natuurlijk. Het lag ook vast aan ons. We waren niet hard genoeg om hem te leren doorslapen, of het hoorde er gewoon bij en je moet het maar uitzweten tot waarom ga je niet naar de dokter om je op ziekenkas te laten zetten? Dat laatste omdat ik zo niet in elkaar zit, noch ben opgevoed. Ook al wou ik soms niets liever dan een hele dag in mijn bed blijven liggen.

Maar na drie weken met blokken van zes uur tot zelfs zeven uur durf ik te zeggen: wij slapen weer. Het herstel is begonnen. Maar we zijn er nog niet, want zestien maanden met ernstig onderbroken slaap laat zijn sporen na. Ik heb geen idee wanneer ik weer helemaal de oude zal zijn. Ook al merk je misschien niets aan mij, ook niet de voorbije tijd: ik werk full time, ik ga sporten, spreek af met vrienden, vind zelfs tijd om hier nog te schrijven. Waarom toch? Hoe? Wel het slaaptekort is zo moordend, dat ik me soms net heel erg vastklampte aan andere dingen. Al heb ik ook heel veel nee gezegd het afgelopen jaar, omdat ik niet wist of ik morgen zou halen.

Ik wil er ook niet te zwaar over doen, want zelfs met deze hele historie heb ik nog een groot verlangen naar een derde kind. En bij Basiel ging dat allemaal wel vanzelf, het hoeft helemaal geen lijdensweg te zijn.

Een verklaring zal er waarschijnlijk nooit komen en hoe graag ik alle slapeloze ouders ook het wondermiddel zou willen aanreiken, ik heb het niet. Ik kan jullie alleen maar veel courage toewensen. Voor iedereen in mijn omgeving: sorry voor de afgelopen 16 maanden. Ik was niet altijd mezelf en dat zal nog wel enige tijd zo duren. Moe is nog altijd een keyword. Maar ik ben er ook trots op dat ik ben blijven rechtstaan al die tijd, met de glimlach en met een kanjer van een lief aan mijn zijde. Dat we zelfs humor konden vinden in de hele situatie, en dat we elkaar niet uit het oog zijn verloren. Integendeel (*knipoogt*).

En de natuur heeft het dan wel zo goed geregeld dat de nachtelijke ellende elke ochtend van tafel geveegd wordt met de meest schattige glimlach van de wereld. Zelfs met een wekker om 5 uur.