Stel dat je zwanger bent en graag borstvoeding zou willen geven. Dan hoop ik voor jou (en de rest van het gezin) dat het een geslaagd avontuur wordt. Of dat nu lang of kort is, ik hoop gewoon dat jij er een goed gevoel aan overhoudt. Geen schuldgevoel, geen pijn, geen spijt.

Hoewel ik mijn oudste zoon bijna 8 maanden probleemloos de borst heb gegeven, krijg ik tot op de dag van vandaag een kramp in mijn maag als ik aan het vroegtijdige einde denk. Ook al ben ik met zoon twee ondertussen op weg naar anderhalf jaar, dat blijft prikken. Maar ik was onwetend, waardoor het vroeger gestopt is dan ik wou. Ook al vond ik lang voeden toen zelf nog een beetje vreemd.

Het gebrek aan goede begeleiding en ondersteuning is een gigantisch pijnpunt in het Vlaamse borstvoedingsverhaal. Het wordt nog erger, want er wordt ook ongelooflijk veel foute informatie verspreid. Zelfs in ziekenhuizen die een mooi borstvoedingslabel dragen, zelfs door vroedvrouwen die een diploma op zak hebben, zelfs door kinderartsen die het beste zouden moeten voorhebben met moeder en kind.

Ik ben geen lactatiekundige, dat weet ik. Ik spreek alleen uit twee kinderen ervaring, bijna twee jaar borstvoeding (and counting) in totaal en heel veel research en (juiste) lectuur. Goed begonnen is half gewonnen, dat klopt megahard. En een voorbereid koppel (borsten of partners, het kan hier eigenlijk allebei ingevuld worden) is er twee waard, dat kunnen we ook boven ons bed hangen. Omdat ik niet iedereen in mijn living kan uitnodigen voor een borstvoedingsavond en omdat de mensen die daar wel waren graag een overzichtje hadden, zet ik de basics graag nog eens op een rijtje. We gaan er van uit dat alles goed gaat met kindje en bevalling (want ik kan niet alles anticiperen in een starterskit). Wat moet je dan weten zodat eventuele problemen al vroeg gespot (en opgelost kunnen worden)?

  1. Het belang van huid op huid: Een gezond pasgeboren kindje dat vlak na de geboorte op de buik van zijn mama wordt gelegd, is in staat om helemaal zelf naar de tepel te kruipen (de zogenaamde breastcrawl). Na een uurtje ongeveer verliest het kindje deze wonderlijke kracht. Het is dus belangrijk om je kindje na de geboorte (als het kan) echt een uur huid op huid bij de mama te leggen, om de borstvoeding in gang te steken (naast de andere overduidelijke voordelen van dat knuffelen uiteraard). Probeer (in de mate van het mogelijke) om je kindje zo snel mogelijk aan te leggen, want dat is alleen maar fantastisch voor je productie. Bij een natuurlijke bevalling krijgt je lichaam automatisch het bericht dat de borstvoeding geactiveerd mag worden, bij een keizersnede mist het die trigger. Dat is op zich geen probleem, maar het is dan wel extra belangrijk om die huid op huid te hebben. Maak daarvoor desnoods op voorhand ruzie met je gynaecoloog en stel gerust eisen. Anders kom je misschien terecht in de facebookgroep “full time kolvers” en dat is zo jammer. Chapeau voor al die moeders, want echt, dat is wow. Maar ook zo verschrikkelijk jammer dat je door een slechte start het mooiste zou missen, namelijk een kindje aan de borst. Vergeet meten en wegen, kruip in de cocon met je kindje en geniet een uur ongestoord van elkaar (allez, papa mag er ook bij zijn hoor) – huid op huid. Kindje bij mama. Kindje bij borst. Maar panikeer ook niet als het niet zou lukken, er zijn voorbeelden die zelfs met een vreselijke start nog tot een zotte productie geraken.
  1. Het belang van juist aanhappen: Borstvoeding is een zelfregulerend mechanisme dat – als je er goed naar luistert – fantastisch geregeld is door de natuur. Het enige wat niet helemaal vanzelf gaat en een bron van veel problemen kan zijn, is de manier van aanhappen. Heel veel problemen beginnen bij een verkeerde manier van aanhappen. Kloven, zelfs een borstontsteking, pijn bij het drinken… Die problemen zijn heel vaak het gevolg van een baby die de tepel niet op de juiste manier in de mond neemt. Ik kan dat hier nu gaan uitleggen, maar je vindt vast wel een tutorial op youtube. Het kind moet omhoog happen, het tepelhof moet ongeveer helemaal mee, de lipjes moeten getuit en rond de tepel zitten…Het zou makkelijker zijn als ik het even toonde met mijn eigen baby, maar dat gaat niet meer. Na een paar weken gaat dat namelijk vanzelf (maar dan hebben veel mama’s de handdoek al in de ring moeten gooien van de pijn of wanhoop, terwijl ze met juiste hulp misschien nooit op dat punt waren gekomen). In het begin gaat dat niet vanzelf, je moet je baby helpen. Je moet de vroedvrouw bellen om te helpen met aanleggen. Schaam je ook niet om alle bezoek buiten te zetten, je even helemaal te ontkleden (vrijheid, blijheid – je tepels hebben daar deugd van!) en een paar keer te proberen tot het goed zit. Tip: kindjes altijd losmaken door je pink tussen tepel en mondhoekje te stoppen, want die hebben een vacuumkracht waar mijn Dyson nog iets van zou kunnen leren.
  1. De basis van je borstvoeding wordt gelegd in de eerste dagen: De eerste week na de bevalling is cruciaal, de eerste zes weken van je borstvoeding zijn bepalend voor de rest van je voedingsperiode. Zeker als je lang zou willen voeden, is het belangrijk om dat te weten. Ik kan je de hele biotechnische uitleg geven, maar het komt er op neer dat er in je borsten prolactinereceptoren zitten die geactiveerd moeten worden. En dat gebeurt door aanleggen, zoveel mogelijk aanleggen. Ik herhaal met plezier nog eens mijn motto: aanleggen for president. Het is in het begin dus echt belangrijk dat je reageert op elk hongersignaal van je kleintje (en dat kan al zoveel zijn als bewegen), dat je aanlegt. En aanlegt. En aanlegt, zonder op de klok te kijken. De eerste weken kan het zijn dat je je kindje moet wakker maken (pasgeboren baby’s kunnen te slaperig zijn om te drinken), zelfs moet uitkleden om hen alerter te maken. Dat moet je ook echt doen. Als je overdag je oog op je baby houdt (en/of zoveel mogelijk draagt/knuffelt) ga je meestal wel de hongersignalen oppikken. Als je slaapt is dat al moeilijker, dus zet je wekker indien nodig. Het is belangrijk voor je productie om niet langer dan drie uur tussen te laten (maar het is ook geen militair regime, so chill), het is belangrijk voor de suikerspiegel en veiligheid van je baby om dat niet te doen. Daarna kan je nog bijslapen, dat is beloofd ;).
  1. Het is normaal dat je kind aan je plakt: Als je borstvoeding beschouwt als de natuurlijk uitloper van een zwangerschap (wat het voor je lichaam ook is), dan helpt dat misschien om je hoofd daar ook even op te programmeren. Dat je eigenlijk nog een klein beetje zwanger bent op een manier, want het is min of meer de bedoeling dat je baby nog een beetje aan je blijft plakken (als tegenprestatie doet ie de zwangerschapskilo’s wegsmelten, ik vind dat een faire deal). Dat klinkt misschien zwaar, maar dat is het eigenlijk helemaal niet. Dat doe je bijna automatisch. En het grote voordeel van borstvoeding is dat je het altijd bij hebt, dat het altijd op temperatuur is en gratis. Ik heb al overal mijn tieten bovengehaald en ik ben al ontelbare keren de baan opgegaan met baby en borsten, maar zonder luiertas met andere spullen. Al de rest is op te lossen, als honger meteen gestild wordt met een borstje. Hun maagje is op dat moment niet groter dan een knikker, dus het is volstrekt normaal om na een halfuur alweer een baby te hebben die wil drinken. Bovendien heeft een minimensje ook een grote zuigbehoefte en zijn jouw tieten speciaal uitgevonden om daar aan tegemoet te komen. Geef daar aan toe en je leven wordt een stuk gemakkelijker. Smeer voor de zekerheid wel genoeg lansinoh-zalf tussen voedingen, zodat je tepels het ook aankunnen.
  1. A demande et a volonte: Mijn mantra. Luister naar je kind en luister naar je borsten, zij vertellen je heel veel over wanneer en hoe je kind moet eten. Overvoeden kan niet met borstvoeding (tenzij in heel uitzonderlijke gevallen). De eerste dagen (en eerste weken) mag je nog naar de klok kijken om het tijdsgat niet te groot te maken, maar daarna kan je gewoon vertrouwen op elkaar (en nakijken op de curve, als je dat een geruster gevoel geeft, liefste controlefreak)
  1. Geniet: Ongelooflijk toch dat zo een wonder helemaal in jou gegroeid is en daarna helemaal verder leeft, enkel en alleen op wat jij produceert. Wees lief voor jezelf. Baby en borsten, met veel meer hoef je in het begin niet bezig te zijn. En vrees niet, de rest komt allemaal terug!

2016-03-31 21.05.11

En als je nog vragen hebt, weet je me te vinden. Of we gaan meteen voor een tweede avondje ;)?